Banner

188
1545 juni 21
Take van Herama
In den name Goedes, amen.
Aengesien nyett zeeckerer is dan die doot ende nyett onzeeckerer dan de ure van
dien, ende dairomme een yder mensche behoirt te dencken hem alle tyt den laesten 5
daghe geschenen te zyn ende alsoe die doot altyt voor ooghen thebben, soe heb ick,
Take van Herama, gaende ende staende, alnoch cloeck ende verstandich van sinnen,
tgene des voors. is considererende ende overleggende, begerende voor mynen versterven
zeeckere dispositie te maken van den tytlycken goederen, diemy Godt almachtich
verleent heeft, den een ende twentichsten junii, anno vyftienhondert vyff ende 10
veertich, in presentie ende tegenwoordicheyt goede luyden, hyrnae genoempt, dairtoe
specialycken geroepen ende gebeden zynde, gemaict een dispositie, testamente, codicille
ofte laeste wille in manieren als hyrna volcht, begerende dselve myne dispositie
ende laeste wille onverbreckelycken onderholden ende nagegaen twordden ende craft
thebben ende effect sorteren van een guedt testament, codicill ofte andere laeste wille, 15
als dselve alderbeste nae rechte ende landts gewoonte staen mach.
In den eersten beveel ick, Take van Herama voors., Godt almachtich myn edele
ziel, ende tlichaem der aerden, toe rusten in Sincte Martens kerck bynnen Franeker.
Omme dan voorts tcomen tot dispositie ende uuytdeylinghe van mynen roerlycke
ende onroerlycke goederen, soe bespreeck ick, testator voors., Sincte Martens kercke 20
voors. tien gouden guldens eens, soeverre ick in Vrieslandt sterve. Vorder legeer ende
bespreeck ick, testator voors., den rechten armen bynnen Franeker thuys dair ick nu
ter tyt inne woen, staende opte Nyestraet, opten grondt van Minne Cammingha. Item
myn boucken ende doctoren in sacra scriptura legeer ende bespreeck ick heeren Bocke
Donya, pastoor toe Arum, soelanghe als hy leeft, ende nae wiens overlyden ende 25
versterven dselve zullen coomen ende vallen opten patroen toe Tzum. Item ick legeer
ende bespreeck Pieter Cammingha myn boucken in politioribus literis, ende Goffe
Roorda Titum Livium, die hy my geschoncken heeft, met alle die boucken die ick heb
in medicinis ende in jure. Item ick legeer Schelte van Lyauckamamyn golden ringhen
mytten pictuyr van Holophernes, ende dairtoe den summa van dryehondert gouden 30
guldens eens. Item ick bespreeck Sybrant Roorda een van myn beste golden penninghen.
Item Goffe Roorda, zyn zoen voors., twe dobbelde ducaten. Item Georgen
Roorda, myn mette, hondert gouden guldens eens. Item ick legeer ende bespreeck
meester Wattie Roorda, myn neeff, vyftich golden floreen eens. Item Johan Walta,
myn neeff, vyftich golden floreen eens. Item Bocke Herama vyftich golden floreen 35
eens. Item Haeye Cammingha een rosennobel.
Item die twee priesteren toe Tzum elcx drye gouden guldens, ende voor denwelcken
dvoorseyde priesters gehouden zullen wesen memorie van my thouden een
jaer lanck. Item die coster toe Tzum bespreeck ick insgelycx een golden floreen.
Vorder legeer ende bespreeck ick, testator voors., juffrow Luts Cammingha, myn 40
broeders dochter, ende juffrow Cathryn Ryngie,mynzusters dochter,myninboel ende
huysraedt. Item ick bespreeck Neel Jacobs dochter, myn dienstmaecht, datt huys by
den Groete Kerck, dair eenen Jacob schoemaicker nu bewoont, staende opten grondt
van meester Jarich Dekama, ende bovendien noch den summa van hondert gouden
guldens eens, ende noch twaleff gouden guldens jaerlycxe vrye renten tot hair 45
lyfstondt, ende dwelcke twaleff gulden jaerlycxe renten voors. Wiggle Herama toe
403
Sweyns dvoorg. Neel geduyrende den tyde voors. jaerlycx zall voldoen ende betalen.
Item juffrow Luts, doctor Hector van Hocxwiers dochter, myn zalighe broers kyntskynt,
legeer ende bespreeck ick, testatuer voors., tien gouden guldens jaerlycxe renten
uuyt Lamminghe zate toe Tyemmarum.
Tott alle myn andere roerende ende onroerende guederen, voren by legaten nyet 5
uuytgedeylt, ordonneer ende institueer ick, testator voorg., erfgenamen myn zalige
broers ende zusters kynderen ende Wiggle Herama voors., alles tot porceelen naebescreven.
Ten eersten institueer ende maick ick, testator voors., juffrow Cathryn Cammingha
erff van die zate toe Fautum, dair eenen Jan Pieters zoen althans op woont ende 10
gebruyct.
Item juffrow Eedwer van Hocxwier, myn zalige broers dochter, institueer ick tot
den landen die Tyerck Epe zoen nu ter tyt in huyre heeft, met die landen leggende opt
oost van die kerck, beclemdt zynde in den pastoors landt, ende insgelycx den landen
leggende opt oest van den buyren, dwe<l>cke hyrvoermaels een reidmeer geueest 15
hebben.
Item ick institueer ende maeck erff jonckfrow Luts Cammingha, myn broers
dochter, tot myn zate leggende toe Fautum, dwelcke nu ter tyt van Andries Sybren
zoen wort bewoont ende gebruyct.
Item tgene Lamminghe zate voors. beter is dan die renten dair ick ende myn 20
zalighe zuster, Hylck Herama, dairuuyt besproecken hebben, geeff ick deur tytel ende
by maniere van institutie myn zusters kynderen, met eer ende veer dairtoe behoerende.
Vorder institueer ick, testatuer voors., dvoorg. Wiggle Herama erfgenaem van
Herama zate, stins ende staten toe Tzum, dair nu eenen Syba Frans zoen op woont,
mytt oock eer ende veer, jus patronatus ende alle alsulcke vorder gerechticheyt als van 25
oldts tot Herama staten behoirt hebben, doch datt Wiggle voors. nyemant in zyn recht
zall vercorten deur trescript by my van den bisscop vercreghen, mair soevoel moegelyck
is, in alle vrunscap met Tied Herama, myn nichte, oft hueren erven te verdraghen.
Hierenboven institueer ick Wiggle Herama voors. ende maick hem erfgenaem tot die
landen die Andries Faes zoen ende Meynert Symon zoen in huyre hebben, myt de 30
steden leggende in die buyren toe Tzum, my toecomende. Ende oftet gebuerde datt
dvoorseyde Wiggle Herama geen masculam prolem by achter en liet, soe substitueer
ick in alsulcken gevalle Take, zalighe Sicke Cammingha joncxte zoon. Item oock will
ick datt die landen, Wiggle voors. voren besproecken, zullen erven ende succederen
nae versterven van den voorg. Wiggle op zynen oudtste zone ofte, in cas van zynen 35
versterven, opte voorseyde Wiggles oudtste zone dairaen volgende. Ende will insgelycx
datt dvoorg. Wiggle nae die doot van my, testatuer voors., ter plaetse zall
resideren ende Herama staten voors. selver bewonen.
Ende ist byalsoe datt iemant van myn erfgenamen ofte legatarien voors. myt zyn
aenpaert erfscaps ofte legaet, by my gegundt, nyet tevreden en is, ende eenighe actie 40
intenteert op Herama staten ende landen voors., soe zall in alsulcken gevalle terfscap
ofte legaet van dengeenen <die> sulcx attenteert, devolveren ende vervallen op
Wiggle Herama voors.
Ditt is myn, Take van Herama, testament, codicill ofte laeste wille, ende dwelcke
ick vanmynerfgenamen ende legatarien steed, vast ende onverbrecklyck onderholden 45
will hebben, by pena als voors.
Des allen toirconde heb ick, Take van Herama voors., desen myt mynen signet
ende gewoontlycken handtscrift bevesticht, ende bovendien dairtoe ende over roepen
404
ende gebeden den eersamen ende voersienighen Poppa van Doyum, Rolandt excysmeester,
Otte Baucke zoen, Claes Claes zoen, Gerryt Pieter zoen, Menck Mencx zoen
ende Gaathye Pieter zoen, datt zy hyrvan in toecomende tyden getuychnisse wilden
geven, ende desen myt hairen zegelen ofte signetten, die sulcx voerende zyn, bevestigen,
ende dandere desen myt horen handtscriften ende tekenen onderscryven. 5
Twelck wy, voors. personen, alsoe hebben gedaen. Ende wy, Poppa, Rolandt ende
Otte, desen myt onse zegelen ende signetten gesigneert ende onderscreven, ende wy,
Claes, Gerryt, Meynck ende Gaathye voors., desen myt onse gewoontlycken handen
roboreert ende befestiget.
Op jaer, maent ende dach voors. 10
Gaathye Pieters zoen, secretaris in Hennaerderadeel, bekenne tinhouden van desen
tzyn den testament ende laeste wille van Take Herama, die tselve in bywesen van den
tuygen voors. ende my onderscr. selfs gesigneert ende onderscr. heeft, op jaer, maent
ende dach voors., ende twelcke oock de tuygen insgelycx op den tyt ende plae<t>s
hebben gedaen, 15
<Ondertekend, door de laatste vier boven hun zegels:>
Gaathye.
Gerardus Petri subscripsit.
Claes Claes zoen.
Meynck Meyncken zoen subscripsit. 20
Take van Herema beken tinhouden van desen tsyn myn laeste wille, onder myn
hantscryft ende segel, Take van Herema.
Poppa fan Doyem.
R. Niste subscripsit.
Otto Baucke zoen subscripsit. 25
Origineel: A. RAF, Archief Familie Thoe Schwartzenberg en Hohenlansberg, inv. nr
1048. Perkament. Van de vier uithangende zegels nog aanwezig: 4 (86).